Kobiety na antycznych monetach
Z ciekawością przeczytałem artykuł o kolekcjonowaniu wachlarzy pani Katarzyny Milewskiej w styczniowej Pinezce .
Kolekcjonerstwo nie jest prostą sprawą. Rozwija horyzonty człowieka, żąda zdobycia pewnej wiedzy. Do tego trzeba zdobyć książki, nie zawsze tanie. Zdobyło się pewien obiekt, trzeba wiedzieć, z jakiego okresu pochodzi i co dokładnie przedstawia.
Właściwie w tym cała przyjemność.
A co ludzie zbierają? Chyba prawie wszystko. Obrazy, wieczne pióra, muszle, porcelanę, stare lalki i misie, stare aparaty fotograficzne, broń, pudełka od zapałek, guziki z mundurów wojskowych, puszki po coca-coli, stare bilety kolejowe lub autobusowe, banknoty oraz antyczne samochody. Nie sposób tego wyliczyć. Wszystko zależy od zasobności portfela.
Ale najczęściej ludzie zbierają znaczki i monety.
Czy na monetach są portrety kobiet ? Okazuje się, że są, i to dość dużo. Bo władcy chcieli się pochwalić swoimi małżonkami i córkami. A że w tych czasach jeszcze nie było telewizji, to jedyną możliwością pokazania ich plebsowi było umieszczenie wizerunków na monetach. Te docierały do każdego, a o papierowych pieniądzach nikt wtedy nie śnił.
Ale nie tylko portrety żon władców znajdowały się na monetach, na początku były to postacie z mitologii.
Przez prawie trzysta lat na monetach Grecji pojawiała się twarz Ateny, córki Zeusa i Metis, bogini wojny (nie tylko) i bogini miasta Ateny. Początkowo, w V wieku przed naszą erą, pokazano ją w stylu archaicznym. Widać to w przedstawieniu jej oka. Z biegiem czasu przedstawiany portret zmieniał się i w IV wieku twarz Ateny stała się bardziej realistyczna.
Atena na głowie ma hełm, upiększony liśćmi z drzewa oliwkowego. Obie srebrne monety pokryte są patyną…
Republika rzymska. W tym czasie monety wybijały również bogate rodziny. Tu pokazana jest srebrna moneta rodziny Renia, z okresu 135 – 126 r. przed naszą erą. Moneta przedstawia personifikację Romy i była bita w Rzymie.
Na wielu monetach greckich polis pokazana jest Tyche. W greckiej mitologii to bogini losu, która miała chronić miasto. Tu pokazana jest moneta fenickiego miasta Tyr, które leży w Libanie. Tyche na głowie ma koronę z murów obronnych miasta. Moneta ukazała się w roku 120 naszej ery.
Victoria, z mitologii rzymskiej, skrzydlata bogini zwycięstwa. Utożsamia się ją z Nike. Ubrana w długą suknie, kroczy w lewą stronę (patrząc na monetę). W jednej ręce trzyma gałąź daktylową jako symbol pokoju, zaś w drugiej wianek, jako symbol zwycięstwa.
Srebrna moneta pochodzi z czasów Trajana, urodzonego w roku 58, który rządził w latach 98 – 117 naszej ery.
Sabina. Żona Hadriana. Wyszła za mąż w roku 100 i zmarła w roku 137 naszej ery.
Faustyna I, nazywana również „starszą”, żona Antoniusza Piusa, pokazana jest na rzymskiej monecie. Zmarła w roku 141 A.D. Moneta srebrna. Napis na monecie” Diva Favstina”, czyli wydanie pośmiertne.
Aelia Flaccilla była pierwszą żoną Teodozjusza I, który panował w latach 379-395 naszej ery. Moneta z brązu, wybita w Konstantynopolu.
Personifikacja Romy. Pamiątkowe wydanie, pokazanie Rzymu jako tradycyjnego centrum Europy. Głowa kobiety w hełmie. Napis: „Vrbs Roma”, „Miasto Rzym”. Z odwrotnej strony monety, wilczyca karmiąca Romulusa i Remusa, budowniczych Rzymu. Moneta z brązu, ukazała się za czasów Konstantyna Wielkiego i jego synów.
Konstantyn Wielki doszedł do wniosku, że Rzym leży w nieodpowiednim miejscu, żeby rządzić tak wielkim imperium, jakie posiada, i postanowił zbudować nową stolicę dla siebie. Na miejscu starego miasta Bizancjum, wybudował miasto Konstantynopol – w miejscu, gdzie Europa spotyka Azję. Na cześć tego wydarzenia ukazała się moneta, przedstawiająca kobietę – personifikację nowego miasta. Napis na monecie brzmi „Constantynopolis”.
Kobieta w hełmie zwrócona jest w lewą stronę – można powiedzieć, że w kierunku Rzymu.
Arabia. Kobieta przedstawiająca Arabię, bogini, która na głowie ma koronę z murów obronnych miasta. W rękach trzyma dwoje niemowląt. Można przypuszczać, że te niemowlęta to Kastor i Polluks, bliźnięta – wojownicy z mitologii greckiej. Moneta ukazała się za czasów cesarza Hadriana, czyli w latach 117-138.
W okresie bizantyjskim sztuka mennicza „zeszła na psy”. Obok przedstawiona jest moneta z brązu, przedstawiająca cesarza bizantyjskiego Justyna II i jego żonę Zofię. Zofia pokazana jest z prawej strony monety. Moneta bita była w Kartaginie. Ponieważ część monet bizantyjskich miało datę, a ta moneta była bita w VIII roku panowania Justyna II, więc moneta jest z roku 572 A.D.
Przyglądając się monetom, warto zwrócić uwagę na fryzury kobiet w tamtych czasach (na monetach, na których to widać).
To tylko kilka wybranych przykładów takich monet. Można by jeszcze długo o tym opowiadać, ale żeby nie znudzić czytelników, zakończę już ten temat.
Wszystkie monety pochodzą ze zbiorów autora.
