fot. Kinga Doris   Pamiętacie odcinek Seksu w Wielkim Mieście, w którym Carrie idzie na lunch z Mr. Bigiem, a on oznajmia jej przy stoliku, że się żeni? Przy wejściu Carrie mówi miłości swojego życia, że restauracja słynie z sałatki Cobb. W tym momencie moje zainteresowanie perypetiami miłosnymi serialowej bohaterki zniknęło i zaczęłam się zastanawiać, jakie to wykwintne składniki można znaleźć w sałatce Cobb podawanej w manhatańskiej restauracji z marmurową podłogą i srebrną zastawą stołową. Może kraby i homary? Może krewetki? Podczas gdy Carrie gawędziła z Bigiem odruchowo układałam przepis, który pasowałby do luksusu na ekranie: skorupiaki, pokrojone w kostkę awokado, mango i ogórek, sos cytrusowy i zielona kolendra. Nie, bez kolendry, ale za to ze szczypiorkiem.

Carrie wybiega z restauracji przed złożeniem zamówienia. Nigdy nie dowiem się, jak wyglądała ta słynna sałatka Cobb.

Cobb salad to typowy amerykański lunch czy też lekka kolacja. Na sałacie (może być mieszanka różnych gatunków) ułożone są w rzędach rozmaite składniki. Wersja klasyczna to pomidory, jaja na twardo, kurczak z grilla, tarty ser żółty bądź pleśniowy kruszony, kruszony bekon, czerwona lub zielona cebula i czarne oliwki w plasterkach. Do wyboru są sosy od winegretu po maślankowy. Restauracje prześcigają się w pomysłach dodając pieczone grzyby na zimno, owoce morza, pico de gallo lub składniki pochodzące z kuchni orientalnych. Cobb ustępuje popularnością tylko sałatce szefa kuchni (Chef’s salad), która jest jakby kanapką podaną w formie sałatki. Miskę sałaty zdobi bowiem między innymi pokrojona w kostkę wędlina, ser, jaja na twardo i warzywa.

Podaję dziś przepisy na osiem sałatek z moich ulubionych restauracji, do których wpadam na szybki lunch: Fuji z kurczakiem w dwóch wersjach (jabłkowej i żurawinowej), sałatkę teksańską, ciekawą wersję sałatki nicejskiej, Cajun z łososiem w stylu blackened, orientalną, kalifornijską, słynną Cobb w wersji włoskiej i sałatkę z mojej ulubionej restauracji specjalizującej się w kuchni z Hondurasu.

Fuji apple salad
(sałatka o smaku jabłkowym)

1 sałata rzymska
1 pomidor pokrojony w kostkę
½ czerwonej cebuli pokrojonej w cienkie krążki
½ szklanki orzechów pecan (w wersji z żurawiną są orzechy włoskie)
ser pleśniowy pokruszony (do smaku, nie więcej niż ¼ szklanki) chipsy jabłkowe (w wersji żurawinowej – suszona żurawina)
pierś kurczaka
rozmaryn
tymianek

Sos
¼ szklanki oliwy
syrop jabłkowy do smaku (lub koncentrat jabłkowy, ewentualnie zredukowany sok jabłkowy, w wersji żurawinowej – koncentrat żurawinowy słodzony)
biały ocet balsamiczny lub biały ocet winny (do smaku, więcej jeżeli używamy syropu jabłkowego)
majonez do zagęszczenia (niekoniecznie)

Wszystkie składniki sosu wymieszaj w blenderze bądź trzepaczką w małej miseczce.

Pierś kurczaka obtocz w siekanym tymianku i rozmarynie. Usmaż lub upiecz na grillu. Pokrój w kostkę. Sałatę wymieszaj z pomidorami, serem, orzechami i sosem i ponakładaj na talerze. Ułóż na niej kurczaka, krążki cebuli i chipsy jabłkowe.

Ostatnio bardzo popularna jest sałatka oparta na kombinacji sałata-ser-owoc-orzech. Niedawno znalazłam w lokalnej gazecie przepis na „niebieską sałatkę” z modnej restauracji. Sałatka nazywa się niebieska, bo do sałaty o niebieskawych koniuszkach listków dodaje się jagody i ser pleśniowy, a oba składniki mają w nazwie słowo „niebieski” (blueberry, blue cheese). Najbardziej smakowała mi sałatka z kozim serem, orzechami laskowymi, figami pokrojonymi w cienkie paski i sosem figowo-balsamicznym. Spróbowałam też pysznej sałatki, w której obok kandyzowanych orzechów i angielskiego sera Wensleydale znalazły się gruszki, a całość polana była sosem klonowym (do klasycznego winegretu z oliwy, octu i odrobiny musztardy Dijon dodano syrop klonowy).

Sothwestern salad
(sałatka teksańska)

1 zielona sałata
1 szklanka kukurydzy
1 szklanka fasoli czarnej
składniki do pico de gallo: 2 pomidory, pęczek zielonej kolendry, mała cebula, papryczka jalapeño (niekoniecznie) – pokrojone w drobniutką kostkę
mięso na fajitas (przepona wołowa bądź pierś kurczaka)
mielona papryka (najlepsze byłoby mielone chile chipotle, ale dobra papryka z Węgier też powinna się sprawdzić)
mielony kmin rzymski (zwany też meksykańskim)
czosnek w proszku (niekoniecznie)
ser żółty tarty, np. łagodny cheddar czy Monterey Jack do posypania
ewentualnie guacamole do dekoracji (rozgniecione na miazgę awokado z łyżką pico de gallo)

Sos
¼ szklanki oliwy
mielony kmin rzymski
miód (jeżeli akacjowy to 1 łyżka, jeżeli słodszy, to trochę mniej) sok z 1 limonki bądź połówki cytryny
1 łyżka żółtej musztardy
ewentualnie odrobina majonezu do zagęszczenia sosu

Mięso obtocz w przyprawach i upiecz na grillu. Pokrój w półcentymetrowe paski.
Wymieszaj sałatę z pico de gallo, kukurydzą, fasolą i sosem. Posyp serem, udekoruj guacamole, na wierzchu ułóż pieczone mięso.

Spinach Niçoise fot. Kinga Doris
(sałatka nicejska ze szpinakiem)

250 g młodego szpinaku
puszka tuńczyka
200 g młodej zielonej fasolki szparagowej, ugotowanej i ostudzonej
jajka na twardo w plasterkach
pomidory koktajlowe przekrojone na pół
oliwki czarne nicejskie

Sos
¼ szklanki oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia (extra virgin)
1 siekana szalotka
1 łyżka świeżego siekanego estragonu
sok z połówki cytryny
1 łyżka miodu
1 łyżeczka pasty anchois

Wszystkie składniki sosu wymieszaj w blenderze bądź trzepaczką w małej miseczce.

Tę wersję sałatki nicejskiej można przyrządzić na wiele sposobów. Można na przykład dodać białej fasoli zamiast fasolki szparagowej lub łososia zamiast tuńczyka. Zamiast estragonu można użyć szczypiorku i trybuli. Wszystkie składniki poza jajkami należy dokładnie wymieszać, a wierzch sałatki udekorować jajkiem na twardo.

Ginger-sesame salad fot. Kinga Doris
(sałatka orientalna)

1 sałata lodowa
1 sałata zielona
1 nieduża papryka czerwona i 1 żółta, pokrojone w drobną kostkę
zielone listki kolendry
1 marchew pokrojona w zapałki lub starta na tarce o dużych oczkach
piersi kurczaka posmarowane lekko sosem do sałatki
czarne i białe ziarna sezamu do posypania

Sos
1/8 szklanki oleju sezamowego
1-2 łyżki octu ryżowego japońskiego (czym lepszy ocet, tym więcej)
tarty surowy imbir (do smaku)
cukier (pół łyżeczki) lub słodzik
majonez lub śmietanka (1/8 szklanki)

Wszystkie składniki sosu wymieszaj w blenderze bądź trzepaczką w małej miseczce.

Kurczaka upiecz na grillu i pokrój w paski. Sałatę, marchew, paprykę i kolendrę wymieszaj z sosem. Na sałatce ułóż plastry kurczaka. Całość posyp sezamem.

Blackened salmon salad
(sałatka z łososiem w stylu Cajun)

filety łososia pokrojone w słupki szerokie na 3 cm i długie na 6-8 cm
przyprawa do potraw w stylu blackened (4 łyżki papryki, po półtorej łyżki czarnego pieprzu, białego pieprzu, soli, cebuli w proszku, czosnku w proszku, tymianku, oregano, 1 mała łyżeczka pieprzu cayenne)
mieszanka młodych sałat
marynowane serca karczochów
pomidory pokrojone w ósemki
jajka na twardo pokrojone w ósemki
oliwki nicejskie

Sos
pęczek pokrojonej zielonej cebulki (około 1 szklanki)
2 łyżki octu estragonowego (bądź estragon i ocet winny)
1 łyżka musztardy gruboziarnistej (w oryginalnym przepisie jest kreolska, ale można ją zastąpić staropolską)
½ szklanki majonezu
2-3 łyżki oliwy (do rozcieńczenia)

Składniki sosu zmiksuj w blenderze na gładką masę.

Łososia obtocz w przyprawach i usmaż bez tłuszczu na bardzo gorącej patelni. Sałatę wymieszaj z połową sosu. Z jednej strony talerza nalej resztę sosu i ułóż na nim łososia, z drugiej ułóż sałatkę. Talerz udekoruj jajkiem na twardo, pomidorem, karczochem i oliwkami.

   Cajun to kuchnia francuska z Luizjany, najbardziej znana z gumbo i potraw w stylu blackened („czernione”), czyli obtoczonych w przyprawach specjalnie wymieszanych do tego celu i usmażonych na bardzo gorącej patelni bez lub z małą iloscią tłuszczu. Nazwa tego stylu przyrządzania potraw pochodzi od wyglądu dania, mięso i ryby są wtedy pokryte pyszną, czarną skorupką.

California chef’s salad fot. Kinga Doris
(kalifornijska sałatka szefa kuchni)

1 sałata rzymska
1 sałata zielona (obie pokrojone i wymieszane)
koper włoski pokrojony w piórka
1 awokado pokrojone w dużą kostkę
jicama pokrojona w słupki (ewentualnie rzodkiewka pokrojona w cieniutkie plasterki)
½ szklanki orzechów pistacjowych
2 łyżki suszonych pomidorów pokrojonych w bardzo drobne zapałki (julienne)
2 łyżki marynowanej czerwonej cebuli
2 łyżki marynowanej marchwi w plasterkach
tarty parmezan do posypania

Cebulę i marchew, pokrojone w plasterki, zalej wodą wymieszaną z octem (proporcje 1:1), solą i cukrem i wstaw do lodówki na minimum 24 godziny.

Wszystkie składniki sałatki wymieszaj z sosem i posyp tartym parmezanem przed podaniem. Sałatka ta podawana jest z kremowym sosem parmezanowym, który moim zdaniem nie bardzo do niej pasuje. Proponuję więc sos miodowo-musztardowy, taki jak do sałatki teksańskiej, tylko bez kminu rzymskiego. Sałatka ta świetnie smakuje z krewetkami z grilla.

Italian Cobb Salad Italian Cobb salad, fot. Kinga Doris
(sałatka Cobb po włosku)

1 zielona sałata pokrojona częściowo w kawałki, częściowo w nitki
bazylia (pęczek na główkę sałaty)
pomidory
świeża mozzarella di Buffala
oliwki czarne
papryczki żółte z grilla bądź pieczone marynowane w oliwie
bakłażan z grilla marynowany, pokrojony w kostkę
pieczarki pokrojone w dużą kostkę, uduszone na maśle z oregano i schłodzone
orzechy piniowe do posypania

Sos
¼ szklanki oliwy z oliwek
2-4 łyżki octu balsamicznego z Modeny (czym lepszy ocet, tym więcej, 4 łyżki tylko w przypadku octu czterolistkowego, czyli bardzo wysokiej jakości).
sól morska
czarny pieprz

Sałatę wymieszaj z liśćmi bazylii pokrojonymi w bardzo drobne paseczki. Na wierzchu ułóż w rzędach wszystkie składniki tak, aby kolory ładnie się komponowały. Sos podaj w osobnym naczyniu.
Tegus, to zdrobniona nazwa stolicy Hondurasu Tegucigalpy. Styl Tegus, jak poinformował mnie właściciel restauracji Red Onion, to metoda przyprawiania steku.
Nie dostałam sekretnego przepisu na marynatę, składniki poniżej to niestety tylko moja próba imitacji. Churrasco to metoda cięcia wołowiny (wzdłuż a nie w poprzek włókien).
Churrasco Tegus ma niepowtarzalny smak. W Red Onion podaje  się go albo w formie sałatki, albo z czarną fasolą, pieczonymi plantanami (Musa paradisiaca, roślina przypominajaca banan, ale zawierająca więcej skrobii) i honduraską sałatką z awokado (w przeciwieństwie do meksykańskiego guacamole, ta zawiera jajko na twardo a nie pico de gallo).

Churrasco Tegus salad
(sałatka z Hondurasu)

1 sałata rzymska pokrojona
1 ogórek surowy pokrojony w plasterki
stek z polędwicy wołowej
ser cojita do posypania (można użyć pokruszonej bryndzy)

Marynata
¼ szklanki oliwy
¼ szklanki siekanej pietruszki
1 łyżka oregano bądź cilantro
½ łyżeczki octu winnego
4 łyżki czosnku wyciśniętego przez praskę (około 6-8 ząbków)
Sos
3 łyżki octu winnego
9 łyżek oliwy
2 szalotki drobno posiekane
½ łyżki musztardy Dijon
cukier lub słodzik do smaku
sól
siekane zioła (mięta, kolendra, oregano lub inne)

Mięso należy marynować co najmniej kilka godzin i upiec na grillu lub usmażyć na patelni na średniokrwisto.

Sałatka ta podawana jest w restauracji z gęstym sosem ze śmietany kremówki, awokado i soku z limonki. Proponuję do niej inny, lżejszy sos, który ta sama restauracja podaje do sałatki z rybą z grilla i szparagami. Sałatę wymieszaj z sosem i ułóż na talerzu. Na wierzchu połóż stek, udekoruj plasterkami ogórka i posyp serem. Podaj miseczkę z resztką sosu.

Sałatki jako posiłek jednodaniowy, a nie dodatek czy zakąska, nie są już nowością. Pod wpływem zaleceń doktora Atkinsa sałatka przeżyła swoisty renesans i zdetronizowała kanapki jako najpopularniejszy lunch. I oby tak pozostało.